Pierwszy Dzień Wiosny czyli…

Czas płynie bardzo szybko. Jeszcze niedawno zastanawialiśmy się jak spędzić z naszymi dziećmi ferie zimowe, gdzie pojeździć na nartach, czy sankach, a już za pasem wiosna. Chociaż za oknem czasem możemy jeszcze zauważyć padający śnieg, to jednak wiosna zbliża się do nas coraz większymi krokami. Pierwszy dzień wiosny to jeden z najbardziej wyczekiwanych dni w roku. Ludzie na całym świecie z chęcią żegnają ponurą zimę i cieszą się nadejściem wiosny. Jest to okazja do świętowania i organizowania różnych uroczystości związanych z nadejściem nowej, weselszej pory roku.

Pierwszy dzień wiosny to nie tylko nadejście ciepłych dni i pożegnanie zimy. W wielu krajach i kulturach ten czas postrzegany jest jako nadejście tego co nowe, radosne i przebudzone. W każdym kraju ludzie obchodzą ten dzień na swój własny sposób. Nie wszędzie jednak święto wiosny obchodzi się 21 marca, niektórzy świętują już w lutym – wraz z pojawieniem się pierwszych przebiśniegów, inni czekają aż do maja, gdy zrobi się już naprawdę ciepło. Oficjalnie za pierwszy dzień kalendarzowej wiosny uważany jest 21 marca. Wiosna astronomiczna zaczyna się w momencie, gdy Słońce przekracza równik. Jest to moment zwany „równonocą wiosenną” i przeważnie ma miejsce około 20 marca. Niektóre obrzędy związane z powitaniem wiosny znane są od setek lat, a niektóre obchodzi się dopiero od kilku lat. Poznajmy więc kilka najciekawszych i najbardziej zabawnych tradycji związanych z nastaniem wiosny.
W naszym kraju najbardziej znanym i najpopularniejszym zwyczajem na powitanie wiosny i pożegnanie zimy jest topienie marzanny.

Marzanna to słowiańska bogini, która symbolizuje zimę i śmierć. Kukłę marzanny wykonywało się ze słomy, owijało białym płótnem i przyozdabiało wstążkami oraz koralikami. Kiedyś dzieci razem z marzanną i gałązkami jałowca obchodziły wszystkie domy we wsi i podtapiały lalkę w różnych źródłach wody. Wieczorem młodzież przejmowała kukłę, wyprowadzała ją ze wsi, podpalała i wrzucała do wody. Dziś robienie marzanny nie jest traktowane jako święto, ale jako dobra zabawa i zajęcie dla przedszkolaków i uczniów szkół podstawowych, którym topienie marzanny zastępuje normalne zajęcia szkolne w pierwszym dniu wiosny. Zwyczaj ten pochodzi od święta Słowian – Jare, które przypada na równonoc wiosenną (20/21 marca).
Nieco zapomnianym zwyczajem, ale jeszcze występującym w Polsce jest tzw. maik lub gaik. W niektórych regionach Polski np. na Śląsku wnosi się następnego dnia po utopieniu Marzanny tzw. maik, gaik, latko, lateczko. Jest to na ogół gałąź jodły lub sosny, przystrojona wstążkami, kwiatami, koralikami i świecidełkami. Obnosi się ją po wsi, od domu do domu i śpiewa.
Śmingus – dyngus także wywodzi się z obrządku słowiańskiego i choć dzisiaj obchodzimy go w święta wielkanocne, kiedyś był on obchodzony właśnie 21 marca i miał symbolizować pozimowe oczyszczenie ciała i duszy.
Podobnie jest z tradycją malowania jajek. Jajko uważano za symbol życia, a przecież właśnie od pierwszego dnia wiosny cała przyroda miała się budzić do życia, dlatego też w ten dzień je malowano.
Najmłodszym, ale bardzo znanym i popularnym wśród młodzieży zwyczajem jest „wiosenne” wagarowanie bez zgody nauczycieli, którzy zwykle traktują to z większym niż zazwyczaj pobłażaniem. Coraz częściej jednak w szkołach starają się zorganizować ten dzień inaczej niż prowadzenie normalnych lekcji np. organizując konkursy, zawody sportowe, wycieczki lub wyjścia do kina, teatru … Jest to na pewno ulubione święto każdego ucznia oraz studenta.
Na świecie powitanie wiosny obchodzone jest w różny sposób, ale także w różnym czasie. Święto to niekoniecznie przypada w pierwszym dniu kalendarzowej, czy astronomicznej wiosny.

I tak np.:
Najwcześniej witają wiosnę Chińczycy. Chiński Nowy Rok (styczeń – luty) obchodzony zgodnie z księżycowym kalendarzem jest równocześnie świętem wiosny. Rodowód tego ruchomego święta sięga kilka tysięcy lat wstecz. Charakterystycznym symbolem jest znak „chun dao”, który oznacza, że nadeszła wiosna. Wiesza się go przed wejściem do domów.
W Japonii święto wiosny obchodzi się 3 lub 4 lutego. Głównym punktem obchodów święta wiosny jest odpędzanie demonów przez mężczyzn urodzonych w roku, w którym patronuje zwierzę – patron roku bieżącego albo osoby najstarsze w domu. Obrzęd polega na rzucaniu w złe duchy prażonymi ziarnami – najczęściej ziarnami soi.
W Bułgarii święto wiosny zaczyna się 1 marca, w tym dniu następuje tzw. „przekupywanie Baby Marty”. Baba Marta to znana w Bułgarii złośliwa staruszka, która za wszelką cenę stara się opóźnić odejście zimy. Pierwszego marca Bułgarzy obdarowują się „martenicami” czyli czerwono-białymi włóczkowymi gałgankami. Kolor czerwony symbolizuje krew i życie, natomiast biały – czystość i szczęście. Mają one formę laleczek, pomponików, wstążeczek, plecionek, bransoletek itp. Ma to zadowolić Babę Martę do tego stopnia, by ta nie opóźniała odejścia zimy. Martenicami dekoruje się również drzewa i domy, są one symbolem budzenia się świata po zimowym śnie.
W Indiach wiosnę wita się pod koniec lutego lub na początku marca. Święto – obrzęd Holi czyli festiwal kolorów rozpoczyna się przy ognisku, gdzie ludzie zbierają się żeby śpiewać i tańczyć. Następnego dnia rano odbywa się karnawał kolorów, uczestnicy wzajemnie obrzucają się i wylewają na siebie kolorowe farby z wodą, podobnie jak podczas polskiego śmigusa-dyngusa.
W Hiszpanii tradycją wiosenną jest Święto Ognia. Co roku w Walencji tworzone są rzeźby z kartonu, plastiku, wosku i drewna. Wykonuje się je według projektów zawodowych artystów plastyków. Płoną one na ulicach miasta 19 marca. Ta ludowa tradycja witania wiosny związana jest ze św. Józefem, patronem cieśli.
W Szwajcarii koniec zimy celebruje się świętem Sechseläuten (znanym także jako Böögg), podczas którego rozpalane jest ogromne ognisko, w którym pali się wielkiego bałwana. Termin tej uroczystości każdego roku jest inny, ponieważ organizuje się ją kiedy zakwitną pierwsze kwiaty. Tradycja ta sięga XVI wieku i odbywa się w Zurychu.
Najpóźniej, bo w połowie maja, wita wiosnę Norwegia. „Pożegnanie ciepłych gaci”, to lokalny zwyczaj witania wiosny nad norweskim jeziorem Femund. Obchodzone jest 17 maja wraz ze Świętem Niepodległości. Tego dnia ludzie ubierają się kolorowo, wychodzą na pierwsze spacery, odwiedzają sąsiadów. Femund odmarza dopiero na początku maja. Zniknięcie lodowej kry jest sygnałem do zmiany odzieży, nastroju i rozpoczęcia pracy w polu.
Jak widzimy w różnych krajach i kulturach ludzie w różny sposób witają nadchodzącą wiosnę. Jednak na całym świecie nadejście wiosny jest powodem do radości, zabawy i świętowania.

Udanej zabawy  Życzy Załoga BezpieczneDziecko