Płaskostopie

Bardzo ważne w leczeniu płaskostopia jest codzienne wykonywanie przez dziecko ćwiczeń w domu. Przed przystąpieniem do ćwiczeń należy przewietrzyć pomieszczenie, przygotować potrzebne przybory oraz odpowiedni strój dziecka. Należy ćwiczyć w miarę możliwości codziennie o tej samej porze najlepiej przed posiłkiem. Ćwiczenia powinny być wykonywane na podłodze, na kocu lub dywanie; dziecko w stroju gimnastycznym, boso. Czas przeznaczony na ćwiczenia, tempo wykonywania ćwiczeń powinny być dostosowane do wieku i możliwości dziecka (15 – 20 min.), poszczególne ćwiczenia powtarzamy w zależności od stopnia trudności ( trudne 2-4 razy, łatwe 8-10 razy). Ważne jest prawidłowe wykonywanie ćwiczeń. Dziecko może ćwiczyć tylko wtedy, kiedy jest zdrowe.

W przypadkach stóp płaskich i płasko – koślawych należy ćwiczyć i wzmacniać szczególnie te mięśnie, które kształtują podłużne sklepienie stopy i łuk poprzeczny stopy.

W przypadkach stóp poprzecznie płaskich formy postępowania są podobne jak przy stopach płasko – koślawych ( przeciwwskazane są w zasadzie tylko ćwiczenia we wspięciu na palcach). Przede wszystkim wskazane są ćwiczenia chwytne ( chwytanie różnych drobnych przedmiotów palcami stopy) oraz wszystkie ćwiczenia połączone z ruchem zginania podeszwowego w stawach śródstopno – paliczkowych.

Przykład ćwiczenia kształtującego poprzeczne sklepienie stopy:

•  Dziecko siedzi na krześle, palce stóp oparte na cienkiej książce, pięta oparta o podłoże. Unosi przedni odcinek stopy zginając palce w stawach śródstopno-paliczkowych i prostując je w stawach międzypaliczkowych.

Przykładowe ćwiczenia do wykonywania w domu:

• Dziecko leży na plecach, ręce wzdłuż tułowia, nogi wyprostowane. Zginanie grzbietowe i podeszwowe stóp ze zgięciem palców.
• Dziecko leży na plecach, ręce w bok, nogi uniesione i ugięte, kolana rozchylone na boki, stopy zwrócone podeszwami do siebie. Klaskanie stopami ( początkowo dziecko może sobie pomóc przytrzymując dłońmi nogi w okolicy kostek).
• Dziecko siedzi na krzesełku, chwyta palcami stóp rozsypane klocki i wkłada je pojedynczo z powrotem do pudełka jedną nogą, to samo drugą nogą.
• Dziecko siedzi na krzesełku, chwyta palcami stóp leżący woreczek i wkłada go do stojącego przed sobą pudełka obiema nogami.
• Dziecko siedzi na podłodze, chwyta palcami raz jednej raz drugiej nogi woreczek i wrzuca do koszyka lub koła leżącego w niewielkiej odległości.
• Dziecko siedzi na podłodze, ręce podparte z tyłu. Zdejmowanie palcami stóp luźnej skarpety raz z jednej raz z drugiej nogi.
• Dziecko siedzi na podłodze, ręce podparte z tyłu, nogi uniesione i ugięte w kolanach, stopy obejmują piłkę. Wyrzut piłki.

• Dziecko siedzi na podłodze, ręce podparte z tyłu, nogi ugięte w kolanach, stopy oparte o podłoże na kocyku lub ręczniku. Ściąganie (harmonijka) kocyka lub ręcznika palcami obu stóp jednocześnie.
• Dziecko siedzi na podłodze lekko przechylone do tyłu, ręce ugięte w łokciach, dłonie podpierają biodra, plecy proste. Chwytanie podeszwami stóp leżącej na podłodze plastykowej butelki i stawianie jej pionowo.
• Dziecko siedzi na krzesełku, ręce wzdłuż tułowia. Ściąganie palcami stóp obciążonego kocyka raz jedną raz drugą nogą.
• Dziecko siedzi na krzesełku, ręce wzdłuż tułowia. Podnoszenie woreczka z ziemi palcami lewej stopy i przekładanie go do prawej dłoni z wyraźnym odwracaniem stopy. To samo prawą stopą do lewej dłoni.
• Dziecko siedzi na krzesełku, ręce wzdłuż tułowia, między palcami stopy trzyma ołówek. Pisanie lub rysowanie ( litery, kwadraty, koła, trójkąty……).
• Dziecko siedzi na krześle, ręce oparte na brzegach krzesła, plecy wyprostowane. Unosi jak najwyżej pięty do góry i wolno, małymi kroczkami rozpoczyna „spacer” do przodu. Idzie tak daleko, aż stopy prawie płasko dotkną podłogi, następnie cofa je do tyłu. Przy wykonywaniu tego ćwiczenia nogi powinny być złączone, a pięty jak najbliżej siebie.
• Dziecko leży na plecach, ręce lekko w bok, nogi ugięte w kolanach, stopy oparte o piłkę leżącą przy ścianie. Toczenie powoli piłki stopami do góry po ścianie ( możliwie do pełnego wyprostowania nóg w kolanach) następnie schodzenie wolno z powrotem w dół.
• Dziecko stoi wyprostowane przed krzesłem, ręce opuszczone swobodnie. Szarfa leży na podłodze zaczepiona o nogę krzesła. Dziecko staje na przeciwległym końcu szarfy i chwytając ją na przemian palcami stóp stara się przesuwać ją tak, aby obracała się dookoła nogi krzesła nie odrywając pięt od podłogi. Ćwiczenie wykonujemy raz w jedną raz w drugą stronę.
• Dziecko siedzi na złożonym w kostkę kocyku, dłońmi mocno trzyma laskę ustawioną pionowo. Stopami stara się wspinać po lasce jak małpka wchodząca na drzewo ( próbować, aby palce i pięty dotykały laski) w podobny sposób stara się schodzić w dół.
• Dziecko leży na plecach, ręce wzdłuż tułowia, nogi wyprostowane, głowa lekko uniesiona. Ugięcie jednej nogi i „rysowanie” dużym palcem linii na nodze przeciwnej – od palców, aż do kolana i powrót. To samo drugą nogą.
• Dziecko stoi wyprostowane, na podłodze leży laska, palce stóp zagięte na lasce, pięty oparte o podłogę. Przechodzenie bokiem po lasce z palcami zagiętymi na niej i piętami opartymi o podłogę.
• Dziecko stoi wyprostowane, ręce opuszczone swobodnie. Marsz powoli, krótkimi krokami do przodu we wspięciu na palcach z jak najwyżej uniesionymi i skierowanymi lekko do wewnątrz piętami, postawa prawidłowa – nie zginamy nóg w kolanach.
• Dziecko siedzi na krześle, ręce oparte na brzegach krzesła, obiema stopami chwyta balon i próbuje go zgnieść tak, aby pękł.
• Dziecko stoi wyprostowane, ręce opuszczone swobodnie. Marsz powoli, krótkimi krokami do przodu na piętach, z mocno podkurczonymi palcami ( palce skurczone podeszwowo), stopy należy stawiać prosto, utrzymywać prawidłową postawę.
• Dziecko stoi wyprostowane, ręce opuszczone swobodnie. Chwytanie palcami stóp leżącego na podłodze woreczka, podrzucanie stopami woreczka do góry i chwytanie go w ręce.
• Dziecko stoi wyprostowane, ręce opuszczone swobodnie, na podłodze leży rozłożony kocyk. Składanie i rozkładanie rogów kocyka palcami stóp raz jedną raz drugą nogą.

• Dziecko stoi wyprostowane, ręce opuszczone swobodnie. Chwytanie palcami stopy leżącego na podłodze woreczka i wrzucanie go do wyznaczonego celu ( pudełko, wyrysowany kredą okrąg, koszyk itp.). Ćwiczymy na zmianę raz jedną raz drugą nogą.
• Dziecko stoi wyprostowane, ręce opuszczone swobodnie, na podłodze leży rozciągnięty długi sznurek. Chodzenie po sznurku tzw. „tip-topami”, zwracamy uwagę, aby stopy ustawiały się w linii prostej.

Kwestię wyboru ćwiczeń, kolejności ich wykonywania i wykorzystywania w codziennej pracy z dzieckiem pozostawiam rodzicom.

Pozdrawiam

Autor: specjalista rehabilitacji leczniczej mgr Violetta Suwała.

Strony: 1 2